Na het eind van de Tachtigjarige Oorlog mochten katholieken niet meer in het openbaar hun geloof uitoefenen. Er ontstonden zogenaamde schuilkerken, plaatsen waar katholieken in het geheim bij elkaar konden komen om hun geloof te belijden. De Nederlands-Duits Gereformeerde kerk was de officiële staatsgodsdienst van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden geworden. 

Schuurkerk

Ulvenhout was in die tijd onderdeel van de parochie Ginneken, samen met Galder en Strijbeek, en had geen eigen kerk. De parochiekerk aan de Duivelsbruglaan in het Ginneken was in 1648 overgegaan in handen van de protestanten. In 1742 werd als alternatief een schuurkerk gebouwd bij het slot Grimhuysen, die in 1792 werd deze vernieuwd en uitgebreid.

Godsdienstvrijheid

Na de invoering van de godsdienstvrijheid in 1795 bij de stichting van de Bataafse republiek, mochten katholieken weer openlijk hun geloof belijden. In 1853 werd de bisschoppelijke hierarchie in Nederland hersteld. De Ulvenhoutse Joannes van Hooijdonk tot eerste bisschop van Breda gewijd. Ook een latere bisschop, mgr. Van Dijk, was afkomstig uit Ulvenhout. Mgr. Leijten, de vierde bisschop van Breda, werd in Ulvenhout gedoopt.

De katholieke Mariaschool, de lagere school voor meisjes, werd in 1846 gesticht door de zusters Franciscanen uit Etten. Zij stichtten ook het St. Theresiaklooster aan de Dorpstraat 44-46. De openbare jongensschool uit 1873 werd in 1920 een katholieke jongensschool.

Laurentiuskerk

In 1903 werden de schuurkerk en het hoofdgebouw van het slot Grimhuysen gesloopt. In 1904 werd op die plek de Laurentiuskerk ingewijd, met het prachtige Van Peteghemorgel uit 1803. Naast de kerk werd een pastorie gebouwd. Het oorspronkelijk verder sobere interieur werd onder pastoor Vermunt uitbundig gedecoreerd met o.a. gebrandschilderde ramen, wandschilderingen en beelden. De Mariakapel, gelegen op aan de rotonde ter hoogte van basisschool de Rosmolen uit 1938 is een geschenk van de bevolking van Ulvenhout aan pastoor Vermunt ter gelegenheid van zijn veertigjarig priesterschap.

In 1963 leidde de ‘beeldenstorm’ van pastoor Eppings tot een enorme versobering van de kerk. Beelden, wandschilderingen, de kruiswegstatie, altaren, de preekstoel en glas-in-loodramen werden verwijderd. De wanden, pilaren en plafonds werden wit gekalkt.

Het aantal kerkgangers is de laatste decennia sterk teruggelopen. Als gevolg hiervan is de Ulvenhoutse parochie in 2016 samengegaan met de Jeruzalemparochie uit Breda en de parochie Maria Hemelvaart uit Bavel. Samen gaan zij verder in de parochie van de Heilige Familie.

Verhalenvertellers

In het kader van Ulvenhout 750 kun je 14 december tussen 14.00 en 17.00 uur de Laurentiuskerk bezoeken en een rondleiding krijgen. Toegang is gratis. Een vrijwillige bijdrage voor depooU wordt zeer op prijs gesteld.

Ulvenhout 750

Bron: Heemkundekring Paulus van Daesdonck