Landgoed Valkenberg

Het landgoed Valkenberg ligt verscholen in het bos, ingeklemd tussen het Ulvenhoutse Bos en buurtschap Snijders-Chaam. Het hoort sinds de herindeling van 1862 bij de gemeente Gilze en Rijen.

De vroegste verwijzing naar een eigenaar van de gronden stamt uit 1420. Van deze ‘joffrouw’ Lijsbeth van Valkenberge is verder niets bekend. Het is onduidelijk of het landgoed zijn naam aan haar te danken heeft. Die kan namelijk ook te maken hebben met het golvende terrein, dat een rol speelde bij de valkenjacht.

Tot 1648 was het landgoed eigendom van de familie Van Renesse. Daarna nam Antonius Crock het over. Hij ging voortvarend te werk met het ontginnen van de grond en het bouwen van hoeves. Aan de grootste bouwde hij het zogenaamde huis van ‘plaisance’. Na zijn dood verwaarloosde het landgoed.

In 1784 werd Valkenberg officieel eigendom van Benjamin van der Borch. Zijn broer Lucas had vanaf 1777 Hondsdonk in zijn bezit. Nadat die in 1802 ook Luchtenburg kocht, waren alle drie de landgoederen eigendom van de familie Van der Borch.

Benjamin liet de vervallen hoeves en het buitenhuis herstellen, en nieuwe hoeves en arbeiderswoningen bouwen. De landbouw werd weer ontwikkeld en de bomen die nu nog op het landgoed te zien, zijn werden geplant. In 1792 gaf Benjamin opdracht om een Engelse tuin aan te leggen met een grote en een kleine vijver.

In 1963 overleed de laatste Van der Borch die op Valkenberg woonde. Zij liet het landgoed na aan Baron Prisse van Hondsdonk, dat van oudsher door een laan van klinkers met Valkenberg is verbonden. Valkenberg wordt tegenwoordig beheerd door zijn kinderen.

De beschrijvingen van de landgoederen zijn gebaseerd op teksten van Ulvenhouter Piet Nuijten (92). In het najaar verschijnt zijn nieuwe boek: Wandelingen rondom de landgoederen. Meer weten? E-mail naar interesse@nuijtenenco.nl.